Bolshoi Ballet Academy
Μπαλέτο
Η Ακαδημία Μπαλέτου Μπολσόι συνδέεται με την ιστορία του μεγαλύτερου λυρικού θεάτρου της Μόσχας, που δεν είναι άλλο από το Θέατρο Μπολσόι (Μεγάλο Θέατρο). Η χορευτική εκπαίδευση στη Μόσχα χρονολογείται από το 1764, ενώ η πρώτη τάξη μαθητών χορού το 1773 θα μπορούσε να θεωρηθεί ως άμεσος πρόγονος των Μπολσόι. Βάσει ενός διατάγματος του 1806, οι σχολές μπαλέτου τόσο της Μόσχας όσο και της Αγίας Πετρούπολης τίθενται υπό την αιγίδα της Διεύθυνσης Αυτοκρατορικών Θεάτρων. Ως "Αυτοκρατορική Σχολή Θεάτρου της Μόσχας", λοιπόν, οφείλει μεγάλο μερίδιο της δόξας της στο Ρώσο maître de ballet Αλεξάντερ Γκλουσκόφσκι, ο οποίος ανέλαβε τη διεύθυνση το 1812. Γύρω στα 1820 αρχίζει να γίνεται εμφανής η διαφορά στο στιλ όσο και ο ανταγωνισμός με το Μπαλέτο της Αγίας Πετρούπολης (Θέατρο Μαριίνσκι), καθώς η σχολή της Μόσχας εμφανίζεται υπέρμαχος της φυσικότητας και της εκφραστικής ελευθερίας ως πλησιέστερων στη ρωσική ψυχή, ενώ η σχολή της Αγίας Πετρούπολης επιμένει να σέβεται τις βασικές αρχές της κλασικής φόρμας. Όταν, ωστόσο, το 1896 μετατίθεται από την Αγία Πετρούπολη στη Μόσχα ο μεγάλος χορογράφος Αλεξάντερ Γκόρσκι και αναλαμβάνει μαζί με το χορευτή των Μπολσόι Βασίλι Τιχομίροφ τη διεύθυνση της σχολής, το ρεπερτόριο των δύο μπαλέτων αρχίζει να συγκλίνει, ενώ το επίπεδο της εκπαίδευσης ανεβαίνει αισθητά. Τα αποτελέσματα δε θα αργήσουν να φανούν με την ανάδειξη μιας σειράς λαμπρών χορευτών. Μετά το 1930 η σοβιετική Ρωσία ρίχνει το βάρος της στο Μπολσόι, αξιολογώντας το ως το σημαντικότερο θέατρο. Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αποφοιτούν από τη σχολή διάσημοι χορευτές μεταξύ των οποίων η Μάγια Πλισέτσκαγια, η Ραΐσα Στρουτσκόβα και λίγο αργότερα η Μαρίνα Κοντράτιεβα, ο Μαρίς Λιέπα, η Εκατερίνα Μαξίμοβα, ο Βλαντιμίρ Βασίλιεφ. Από το 1960 έως το 2001 διευθύντρια και παιδαγωγός είναι η Σοφία Γκολόβκινα, η οποία συμβάλλει με την προσωπικότητά της στην ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης στη Σχολή Μπαλέτου της Μόσχας. Στη διάρκεια της θητείας της αποφοίτησαν από τη Σχολή μεταξύ άλλων χορεύτριες όπως η Ναταλία Μπεσμέρτοβα, η Νίνα Σορόκινα, η Ναντιέζντα Γκρατσέβα, η Μαρία Αλεξάντροβα κ.ά. Με δεδομένη τη δύναμη των Μπολσόι σε άντρες χορευτές μεταξύ 1960 και 1970, εκπαιδεύτηκαν εκεί μελλοντικά αστέρια του κλασικού μπαλέτου όπως οι Μιχαήλ Λαβρόφσκι, Μπόρις Ακίμοφ, Ίρεκ Μουχαμέντοφ, Βλαντιμίρ Ντερεβιάνκο, Βλαντιμίρ Μάλακοφ. Όλοι οι παραπάνω μαζί με τις Νίνα Ανανιασβίλι, Ίνα Πετρόβα, Γκαλίνα Στεπανένκο και τους Γιούρι Κλεβτσόβ, Αντρέι Ουβαρόφ, Σεργκέι Φίλιν, Νικολάι Τσισκαριτζέ αντιπροσωπεύουν το ρωσικό χορό και λαμπρύνουν με την παρουσία τους τις σημαντικότερες σκηνές σε όλο τον κόσμο. Το 1988 ιδρύεται το Χορογραφικό Ινστιτούτο της Μόσχας, το οποίο έρχεται να συνδράμει τους νεαρούς χορευτές στην ολοκλήρωση της εκπαίδευσής τους και από το 1995 η Σχολή Μπαλέτου και το Ινστιτούτο ενώθηκαν κάτω από την επωνυμία "Κρατική Ακαδημία Χορογραφίας της Μόσχας". Το 2001 ο Μπόρις Ακίμοφ, σημαντικός πρώην σολίστ των Μπολσόι και δάσκαλος μπαλέτου, διορίζεται κοσμήτορας και καλλιτεχνικός διευθυντής της Ακαδημίας και ταυτόχρονα καλλιτεχνικός διευθυντής των μπαλέτων Μπολσόι. Δε θα ήταν υπερβολή να ειπωθεί ότι η υπεροχή του ρωσικού μπαλέτου οφείλεται εν πολλοίς στη ρωσική εκπαίδευση, μέσω της οποίας διασφαλίζεται η συνέχεια μιας πλούσιας παράδοσης από γενιά σε γενιά. Στην Ακαδημία Μπαλέτου Μπολσόι της Μόσχας φοιτούν 600 σπουδαστές, ηλικίας 10 έως 18 ετών, ενώ η διάρκεια σπουδών είναι 8 χρόνια. Τα διδασκόμενα μαθήματα χωρίζονται σε τρεις κύκλους: ο πρώτος κύκλος περιλαμβάνει τα πρακτικά μαθήματα (κλασικό μπαλέτο, pas de deux, καρακτέρ, ιστορικοί χοροί, υποκριτική, ρυθμική, γυμναστική). Ο δεύτερος κύκλος ασχολείται με τη μουσική παιδεία του χορευτή και περιλαμβάνει μουσικό όργανο (πιάνο) και θεωρητικά. Ο τρίτος κύκλος περιλαμβάνει μαθήματα γενικής παιδείας: φιλολογικά μαθήματα (ρωσική γλώσσα και λογοτεχνία), γαλλικά, μαθηματικά, ανατομία, βιολογία, ιστορία τέχνης, ιστορία μπαλέτου κ.ά. Η παρεχόμενη εκπαίδευση στηρίζεται στις αρχές της μεγάλης Ρωσίδας παιδαγωγού Αγριπίνα Βαγκάνοβα (1879-1951), η οποία έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της ρωσικής σχολής μπαλέτου. Απόφοιτη της σχολής της Αγίας Πετρούπολης και στη συνέχεια χορεύτρια των μπαλέτων Μαριίνσκι, από το 1921 και μετά επιδίδεται στη συστηματοποίηση της εκπαίδευσης μακριά από σχηματοποιήσεις και με αληθινά ανανεωτικό πνεύμα, παρότι κινήθηκε αυστηρά στο πλαίσιο της τεχνικής του μπαλέτου. Η μέθοδός της έχει καταγραφεί στο βιβλίο Βασικές αρχές του κλασικού μπαλέτου (1934 – κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις Ελληνικές Εκδόσεις το 1986). Απομακρύνθηκε τόσο από την κομψότητα του γαλλικού στιλ όσο και από τη χαλαρότητα της μεθόδου Cecchetti, για να δώσει έμφαση στη σωστή τοποθέτηση και ισορροπία στο χώρο αφενός, στην πλαστικότητα των μυών αφετέρου. Η ελαστικότητα σε συνδυασμό με ασκήσεις συντονισμού του κορμού με τα μέλη ελευθερώνει το σώμα, ώστε να καταφέρει στη συνέχεια να αποκτήσει λυρική εκφραστικότητα. Το σύστημα της Βαγκάνοβα αποτελεί φυσική εξέλιξη, συνέχεια όσο και κριτική αφομοίωση των παραδόσεων του ρωσικού μπαλέτου, σε συνδυασμό με τα καλύτερα στοιχεία της γαλλικής και της ιταλικής σχολής. Η σύνθεση όλων αυτών έδωσε μια ενιαία διδακτική πρακτική, ευρύτερα γνωστή ως ρωσικό στιλ. Η Βαγκάνοβα θεωρούσε τη σκληρή εκπαίδευση του χορευτή και την πειθαρχία βασική προϋπόθεση για την ελεύθερη όσο και ελεγχόμενη κίνηση του σώματος. Ήταν, ωστόσο, αντίθετη στη μηχανιστική εκμάθηση των βημάτων, αλλά και στη δημιουργία ενός κλειστού συστήματος διδασκαλίας. Προτροπή της ήταν "να προσπαθούμε να κρατάμε επαφή με τη ζωή και με την τέχνη" και αυτή την παρακαταθήκη άφησε για τους επιγόνους της.