Γιώργος Κουρουπός

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1942. Γιος του Μαρίνου Κουρουπού από τα Κουρουπάτα Κεφαλλονίας, και της Μαρίας το γένος Τσιτσιριδάκη από τα Χανιά Κρήτης, γαλουχήθηκε σε μουσικό περιβάλλον. Σε ηλικία 7 ετών συνόδευε τον πατέρα του στην κιθάρα σε τακτικές συγκεντρώσεις “κανταδόρων” από τα Επτάνησα. Η άμεση εμπειρία της πρακτικής συμμετοχής στη μουσική, οι αυτοσχεδιασμοί, οι εναρμονίσεις και οι διασκευές, που γίνονταν εμπειρικά και απαιτούσαν υψηλό επίπεδο ετοιμότητας, τον οδήγησαν πολύ γρήγορα στη σύνθεση. Σπούδασε μουσική στο Ωδείο Αθηνών (1953-65, δίπλωμα πιάνου) με καθηγητές τους Πάντζαρη, Σπύρο Φαραντάτο, Δημήτρη Μαρή και Μαρία Χαιρογιώργου. Στο διάστημα 1959-1968 συμμετείχε ως πιανίστας σε όλες τις ηχογραφήσεις και τις συναυλίες του Μάνου Χατζιδάκι, επίδραση που τον έστρεψε στη σύνθεση αρκετών τραγουδιών, μερικά από τα οποία έγιναν εμπορικές επιτυχίες και βραβεύτηκαν σε ελληνικά φεστιβάλ τραγουδιού. Παρ’όλα αυτά δεν μετέθεσε τους βασικούς στόχους του στη μουσική και μετά την αποφοίτησή του από τη Μαθηματική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (πτυχίο, 1967) έγραψε το πρώτο του “σοβαρό” έργο, τις Αντιφωνίες, σε κείμενα από τους ψαλμούς VI, XXII, XLVI του Δαβίδ.Εργάστηκε για έξι περίπου μήνες ως βοηθός του Γιάννη Χρήστου, έγραψε τη μουσική για τον Ρήσο του Ευριπίδη, που ανεβάστηκε από το Εθνικό Θέατρο στην Επίδαυρο το καλοκαίρι του 1968, και αμέσως μετά, πήγε στο Παρίσι, με υποτροφία της Γαλλικής κυβέρνησης. Στη διάρκεια της τετράχρονης μελέτης του με τον Ολιβιέ Μεσσιάν στο Κονσερβατουάρ (1968-72), αφομοίωσε τα τελευταία ρεύματα της σύγχρονης τεχνικής, με ιδιαίτερη έμφαση σε δύο θέματα: στο “τραγούδι” (Κινούμενη άμμος, 1968/ Ελληνικό τραγούδι, 1970/ Εκκλησιάζουσαι, 1971/ Ερμής και Προμηθεύς, 1971-73). Μετά την αποφοίτησή του εργάστηκε ως βοηθός καθηγητή στο Κονσερβατουάρ, ενώ από το 1972 μέχρι το 1976 ήταν υπεύθυνος για την οργάνωση και την προώθηση των μουσικών εκδηλώσεων του Πολιτιστικού Κέντρου του παρισινού προαστίου Κρετέιγ. Εργα του παρουσιάστηκαν επανειλημμένα στο Παρίσι, σε πολλές πόλεις της Γαλλίας και της Ευρώπης (Σπουδή πάνω στις γεωμετρικές προόδους, 1971/ Σύγκρουση, 1972/ Abstr’Acte, 1974), ενώ η ιδιαίτερη επιτυχία των μεγάλων σκηνικών δημιουργιών του (Ερμής και Προμηθεύς, 1973 / Τα παιδιά της άμμου, 1974 / Ο πύργος της Βαβέλ, 1976) οδήγησαν σε σημαντικές συνεργασίες: το 1975 με τον σκηνογράφο - σκηνοθέτη Γιάννη Κόκκο, για το ανέβασμα του μουσικού - θεατρικού έργου “Ο Θεός το θέλει”, με θέμα το ιστορικό επεισόδιο της Σταυροφορίας των παιδιών, και το 1977 με τον σκηνοθέτη Αντουάν Βιτέζ, για το δραματικό του έργο “Griselidis” - και τα δύο στο Φεστιβάλ της Αβινιόν. Εχοντας αρχίσει ήδη να διακρίνει το αδιέξοδο των νέων τάσεων της πρωτοπορίας και να ενοχλείται από την έπαρση και τους περιορισμούς που επέβαλλε το κύκλωμα αυτό, το 1977 επέστρεψε στην Ελλάδα, όταν η σταδιοδρομία του στην Ευρώπη βρισκόταν στο υψηλότερο σημείο της. Στο διάστημα αυτό, επέστρεψε σε ένα μελωδικότερο ιδίωμα και οικονομία μέσων (Εξι τραγούδια για ποντίκια, 1979 / Αυτοσχεδιασμός, στη μνήμη Γιάννη Χρήστου, 1980) και ασχολήθηκε εντατικά με τη μουσική και το θέατρο. Από το 1986 και μετά (Το γάλα του αιγιαλού, 1986 / Εισαγωγή στο “Κιβώτιο” του Αρη Αλεξάνδρου, 1987) διακρίνεται η λεπτή επεξεργασία του μουσικού ιστού και η δραματική συμπύκνωση της έκφρασης, με κορυφαία σημεία τα έργα Αφιέρωμα στον Οδυσσέα Ελύτη (1990) και Πυλάδης (όπερα, 1991). Η τελευταία πενταετία (1991-96) υπήρξε ιδιαίτερα παραγωγική: πολλές θεατρικές μουσικές Ηλέκτρα και Μήδεια στην Επίδαυρο, Ανδρομάχη στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και στο Φεστιβάλ της Αβινιόν, κ.α., δύο κύκλοι τραγουδιών, και το συμφωνικό μπαλέτο Οδύσσεια, σε χορογραφία Τζων Νοϋμάγιερ, συμπαραγωγή του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών και της Οπερας του Αμβούργου, που έχει ήδη ξεπεράσει τις 50 παραστάσεις σε όλο τον κόσμο. Για τη μουσική του αυτή, τιμήθηκε με το Διεθνές Βραβείο “Benois de la dance” το 1996. Εχει διοριστεί Αναπληρωτής Διευθυντής του Τρίτου Προγράμματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας (1977-81), Πρόεδρος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (1982-84), Διευθυντής του μουσικού τομέα της Δημοτικής Επιχείρησης Πολιτιστικής Ανάπτυξης Καλαμάτας (1985-90), Πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (1994-98), Πρόεδρος και Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Ελληνικού Φεστιβάλ ΑΕ (1999), Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Διεθνούς Μουσικής Συνάντησης του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών (1999) ενώ από το 1995 είναι Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Ορχήστρας των Χρωμάτων. Είναι μέλος της Ενωσης Ελλήνων Μουσουργών.

ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΑ
Η συνέλευση των ζώων
Γιώργου Κουρουπού - Περικλή Κοροβέση
Τραγούδι: Σπύρος Σακκάς
Η κοκκινοσκουφίτσα και προσοχή ο Βασιλιάς ακούει
Γιώργου Κουρουπού - Νίκου Κυπουργού
Τραγουδούν: Τάσης Χριστογιαννόπουλος - Τίνα Μαλακατέ
Οκτώ τραγούδια του Λόρκα
Γιώργου Κουρουπού σε μετάφραση Γιώργου Αγγελάκη
Τραγούδι: Σπύρος Σακκάς
Η ωραία μας άγνωστη
Ο Γιώργος Κουρουπός μελοποιεί Ελύτη, Εμπειρίκο, Σεφέρη
Τραγουδούν: Σπύρος Σακκάς, Μάτα Κατσούλη, Ειρήνη Καράγιαννη