Wiener Philharmoniker

Μέχρι την πρώτη συναυλία της Φιλαρμονικής στις 24 Μαίου 1842 η πόλη που έδωσε το όνομά της στους ""Βιεννέζους Κλασικούς"" (Χάιντν, Μότσαρτ και Μπετόβεν), δεν είχε μόνιμη επαγγελματική ορχήστρα συναυλιών. Η ζήτηση για συναυλίες συμφωνlκών έργων καλυπτόταν από σχήματα που απαρτίζονταν μερικώς από ερασιτέχνες. Εκείνη την εποχή ορχήστρες που αποτελούνταν αποκλειστικά από επαγγελματίες μουσικούς μπορούσαν να βρεθούν μόνο στα θέατρα. Ο Φράντς Λάχνερ, βαυαρός συνθέτης και διευθυντής ορχήστρας, ήταν ο πρώτος που κατέβαλε προσπάθειες να δημιουργήσει ένα τέτοιο σχήμα. 'Οντας ενεργός από το 1830 στο Θέατρο της 'Οπερας της Αυλής, ερμήνευε συμφωνίες του Μπετόβεν ανάμεσα σε παραστάσεις μπαλέτου. Λόγω ανωμαλιών, όμως, ο "Σύλλογος Καλλιτεχνών" του διαλύθηκε μετά από μόνο τέσσερις εμφανίσεις. Το 1841 ο 'Οττο Νικολάι, που αργότερα έγινε παγκοσμίως γνωστός για την κωμική του όπερα "Οι αστείες γυναίκες του Γουίντσορ", ορίστηκε ως Κύριος Διευθυντής του Θεάτρου Κέρτνερτορ. Μετά από πιέσεις σημαντικών προσωπικοτήτων της μουσικής ζωής της Βιέννης, ο Νικολάι υιοθέτησε την ιδέα του Λάχνερ και στις 28 Μαρτίου του 1842 διηύθυνε μία "Μεγάλη Συναυλία" στην κύρια αίθουσα του Ρέντουτεν, οργανωμένη από όλο το προσωπικό του Βασιλικού Θεάτρου 'Οπερας της Αυλής. Αυτή η "Φιλαρμονική Ακαδημία" αποτελεί ουσιαστικά τη γέννηση της Φιλαρμονικής της Βιέννης, καθώς σε αυτή συνειδητοποιήθηκαν όλες οι αρχές της "Φιλαρμονικής Ιδέας", οι οποίες διέπουν το σχήμα μέχρι και σήμερα. Παρά τις ένδεκα επιτυχημένες συναυλίες υπό τη διεύθυνση του Νικολάι, η συνεργασία ανάμεσα σε αυτόν τον εξαίρετο αλλά αυταρχικό καλλιτέχνη και την ορχήστρα επισκιάστηκε από έντονη διαφωνία. 'Οταν ο Νικολάι εγκατέλειψε τη Βιέννη οριστικά, το 1847, η καινούργια αυτή προσπάθεια, χωρίς καλλιτεχνική και διοικητική διεύθυνση, κατέρρευσε. Τελικά, μετά από δώδεκα χρόνια στασιμότητας, κατά τα οποία το εκφυλισμένο μουσικό σχήμα συμμετείχε μόνο σε δέκα εκδηλώσεις μόνο του, σημειώθηκε η κρίσιμη καμπή και μπήκαν νέα θεμέλια: στις 15 Ιανουαρίου του 1860, δόθηκε το πρώτο από τέσσερα προγραμματισμένα κοντσέρτα υπό τη διεύθυνση του προηγούμενου διευθυντή όπερας, Καρλ 'Εκερτ. Από τότε, οι "Φιλαρμονικές Συναυλίες" συνεχίστηκαν χωρίς διακοπή με μοναδική αλλαγή ότι εκτός από διευθυντές ορχήστρας που ορίζονταν για μια ολόκληρη περίοδο, εναλλάσσονταν και φιλοξενούμενοι μαέστροι όπως οι Καρλ 'Εκερτ (1860), 'Οττο Ντέσοφ (1860-1875), Χανς Ρίχτερ (18751882), Βίλχελμ Γιάν (1882-1883), Χανς Ρίχτερ (1883-1898), Γκούσταβ Μάλερ (1898-1901), Γιόζεφ Χελμεσμπέργκερ ο νεότερος 1901-1903), Φήλιξ φον Βάινγκαρντεν (1908-1927), Βίλχελμ Φουρτβένγκλερ (1927-1930), Κλέμενς Κράους (1930-1933). Υπό τη διεύθυνση του 'Οττο Ντέσοφ το ρεπερτόριο της ορχήστρας αυξήθηκε σημαντικά, εισήχθηκαν νέα οργανωτικά χαρακτηριστικά και για τρίτη και τελευταία φορά άλλαξε η έδρα της: αρχίζοντας την περίοδο 1870/71 εγκαταστάθηκαν στη Χρυσή Αίθουσα του Συλλόγου Μουσικής. Με αρχιμουσικό το Χανς Ρίχτερ η ορχήστρα απέκτησε κύρος παγκοσμίου διαμετρήματος. Την περίοδο αυτή, σολίστ και συνθέτες που πραγματοποιούσαν συναυλίες με τη Φιλαρμονική προέβαλλαν έργα των Βάγκνερ, Βέρντι, Μπρούκνερ, Μπράμς και Λίστ. Τη "Χρυσή Εποχή" όπως ονομάστηκε η θητεία του Ρίχτερ, η Ορχήστρα εκτέλεσε τη Δεύτερη και Τρίτη Συμφωνία του Μπράμς, καθώς και την Ογδόη του Μπρούκνερ σε παγκόσμιες πρεμιέρες. Με τον Γκούσταβ Μάλερ η ορχήστρα ταξίδεψε στο εξωτερικό για πρώτη φορά (στην παγκόσμια έκθεση στο Παρίσι το 1900) και οι περιοδείες της άρχισαν με το φον Βάινγκαρτνερ, ο οποίος ταξίδεψε μαζί της στη Νότιο Αμερική το καλοκαίρι του 1922. Πολύ σημαντική για την ιστορία της μουσικής ήταν η στενή σχέση της Φιλαρμονικής με τον Ρίχαρντ Στράους. Ανάμεσα στο 1906 και το 1944 διηύθυνε αμέτρητες όπερες και συναυλίες στη Βιέννη και το εξωτερικό και ήταν συνδεδεμένος με την ορχήστρα με βαθιά φιλία. Η σχέση αυτή είναι ορόσημο στην ιστορία της Φιλαρμονικής.
Το 1938 η πολιτική χτύπησε τη Φιλαρμονική με τον πιο βάναυσο τρόπο. Χωρίς πρότερη ειδοποίηση οι Εθνικοσοσιαλιστές απέλυσαν όλους τους Εβραίους καλλιτέχνες από την Κρατική Όπερα και διέλυσαν το Σύλλογο της Φιλαρμονικής της Βιέννης. Μόνο με την επέμβαση του Φουρτβένγκλερ ανατράπηκε η απόφαση και σώθηκαν οι "Μισοεβραίοι" και "Στενοί Συγγενείς" από παραίτηση και σίγουρη εκτέλεση. Παρόλα αυτά όμως, η φιλαρμονική αναγκάστηκε να πενθήσει για τον φόνο έξι μελών της σε στρατόπεδο συγκέντρωσης και το θάνατο ενός νεαρού βιολονίστα στο ανατολικό μέτωπο. Στο τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου η ορχήστρα συνέχισε τη συνεργασία της με εξέχοντες διευθυντές ορχήστρας όπως οι Κλάιμπερ, Κλέμπερερ, Κνάπερτσμπους, Κράους, Μητρόπουλος, Ορμάντι, Σούριχτ, Στσέλ, Βάλτερ, Αμπάντο, Χάιτινγκ, Κλάιμπερ, Λεβίν, Μάαζελ, Μέτα, Μούτι, Οζάβα και Πρεβίν. Εξέχουσα θέση στην ιστορία της ορχήστρας κατέχει η συνεργασία με τους Κάρλ Μπεμ, Χέρμπερτ φον Κάραγιαν και Λέοναρντ Μπερνστάιν. Η Φιλαρμονική έχει πραγματοποιήσει πολλές ηχογραφήσεις και μαγνητοσκοπήσεις για τις εταιρίες DGG, CBS, ΕΜΙ, Phillips, UNITEL, ΤelemondiaI καθώς και για την Αυστριακή Ραδιοφωνία.
Για τα πολιτιστικά τους επιτεύγματα έλαβαν χρυσά και πλατινένια δισκογραφικά βραβεία, εθνικά παράσημα και αποτελούν τιμητικά μέλη σε πολλά πολιτιστικά ιδρύματα. Ιδιαίτερη αναγνώριση αποτελεί η έκδοση χρυσών αναμνηστικών νομισμάτων με τη "Φιλαρμονική της Βιέννης" από την Εθνική Τράπεζα της Αυστρίας (1889) καθώς και τρεις αναμνηστικές σφραγίδες από το Αυστριακό Υπουργείο Ταχυδρομείου και Τηλεγράφου (1959, 1967, 1992) ενώ δύο διαφορετικοί σύλλογοι "Φίλων της Φιλαρμονικής της Βiέννης" στη Νέα Υόρκη και το Τόκιο υπογραμμίζουν τη διεθνή αναγνώρισή της.